Ngọc xá lợi là gì?

Ngọc xá lợi được hầu hết những người tin Phật biết đến là một vật vô cùng thiêng liêng. Không chỉ bởi vì ngọc xá lợi là rất hiếm có, mà nó còn chứa một nguồn năng lượng đặc biệt. Vậy ngọc xá lợi là gì? Hãy cùng thietkenhathoho.com đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé!

Ngọc xá lợi là gì?

Ngọc xá lợi (một số người còn gọi là ngọc xá lị) là một vật chất có hình dạng viên cầu nhỏ trông giống ngọc trai. Nó được tạo ra trong quá trình hỏa táng thi thể hoặc có thể hình thành trong thân cốt của các cao tăng sau khi họ viên tịch. Không chỉ ở Việt Nam mà còn đối với toàn thế giới, ngọc xá lị là bảo vật vô giá.

Ngọc xá lợi là bảo vật rất hiếm có hình dạng trông như những viên ngọc trai hay pha lê 

Ngọc xá lợi là một vật rất hiếm có, được lưu giữ tại các chùa chiền bời vì người ta cho rằng nó có thể lan tỏa ‘phước lành’ hay ‘ân sủng’. Bên cạnh đó, ngọc xá lợi cũng được cho là có một nguồn năng lượng đặc biệt và có khả năng xua đuổi tà ác theo quan niệm của Phật giáo Himalaya. 

Nguồn gốc của Ngọc xá lợi

Ngọc xá lợi đã có từ rất lâu trong lịch sử thế giới nhưng không ai biết rằng cụ thể nó xuất hiện từ bao giờ. Đa phần ngọc xá lợi đều có liên quan đến những nhà tu hành và chúng Phật tử tin rằng ngọc xá lợi xuất phát từ Phật tổ. Trong lịch sử Việt Nam cũng có nhiều lần đề cập đến ngọc xá lợi này.

Ngọc xá lợi trong lịch sử Việt Nam

Ngọc xá lợi đã xuất hiện từ lâu trong lịch sử Việt Nam. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Trần Nhân Tông là một vị vua anh minh, sau khi trị vì 15 năm ngài truyền lại ngôi cho con trai và bước vào cửa Phật. Ngài lấy hiệu Trúc Lâm Đại Sĩ, trở thành một thiền sư lớn của Phật giáo Việt Nam. Sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông viên tịch tại đỉnh Yên Tử (ngày nay), đệ tử Pháp Loa sau khi thiêu thân thể của ông đã thu được hơn ba ngàn hạt xá lợi mang về chùa Tư Phúc.

Trong lịch sử Việt Nam, Phật hoàng Trần Nhân Tông cũng có ngọc xá lợi

Bên cạnh đó, ngọc xá lợi cũng đã được Ngô Sĩ Liên giải thích trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Bản Kỷ – Quyển II thời Lý Thái Tông).  Nhà sử học viết về ngọc xá lợi như sau: “Thuyết nhà Phật gọi xá lị là tinh túy do tinh khí tụ lại, khi đốt xác, lửa không đốt cháy được cho nên gọi là bảo. Tương truyền người nào học Phật thành thì thân hóa như thế. Có lẽ vì sự đoạn tuyệt tình dục thì tinh khí kết lại thành ra như thế ấy. Người đời không thường thấy, cho là lạ, có biết đâu là tinh khí dương tụ lại mà thành thôi“. Có thể thấy, nhà sử học Ngô Sĩ Liên cho rằng ngọc xá lợi hình thành do việc các nhà sư kiêng tình dụng mà kết tinh thành. Tuy nhiên quan điểm này không được cho là đúng bởi vì nếu vì kiêng tình dục mà kết thành xá lợi thì thái giám cũng sẽ có.

Theo quan điểm Phật giáo

Còn quan điểm của Phật Giáo trên toàn thế giới lại cho rằng ngọc xá lợi thu được từ tro cốt của đức Phật sau khi thi thể của ngài được hỏa táng. Những hạt này nhỏ và rất cứng, có những viên trong suốt, thậm chí còn long lanh như ngọc. Các đệ tử của ngài đã thu lấy và đựng đầy trong 8 hộc 4 đấu. 

Ngọc xá lợi chỉ hình thành từ những người có tấm lòng cao thượng

Theo quan điểm tâm linh, các Phật gia quan niệm ngọc xá lợi là một vật linh thiêng được hình thành từ kết quả của việc ngày đêm khổ luyện và tu hành của các cao tăng. Nó là sự kết tinh của quá trình tu dưỡng đạo đức và chỉ có thể được tạo ra từ những người có đức tính cao thượng, những nhà thiền sư đại từ đại bi luôn làm việc thiện.

Nguyên nhân hình thành Ngọc xá lợi

Hiện nay có rất nhiều quan điểm xoay quanh về việc ngọc xá lợi được hình thành như thế nào. Dưới đây là một số nguyên nhân được khá nhiều người ủng hộ.

Do thói quen ăn đồ chay của các thiền sư

Một số người cho rằng ngọc xá lợi được tạo ra từ việc các nhà sư có thói quen ăn chay. Họ thường xuyên hấp thu một khối lượng lớn chất xơ và chất khoáng vì thế mà làm cho quá trình tiêu hóa và trao đổi chất trong cơ thể rất dễ tạo ra muối photphat và cacbonat. Từ quá trình đó, các chất được kết tinh lại và dần dần hình thành xá lợi. 

Một số người cho rằng ngọc xá lợi được hình thành là do thói quen ăn chay

Tuy nhiên, ý kiến này vẫn có những phản đối vì thực tế có rất nhiều người ăn chay dù họ không hề theo đạo Phật. Bên cạnh đó, nhiều Phật tử cũng ăn chay nhưng thi hài sau khi hỏa táng của họ lại không hề tạo ra xá lợi giống như các cao tăng của nhà Phật.

Do bệnh lý

Theo góc tiếp cận khoa học hiện đại, người ta cho rằng có thể xá lợi là một biểu hiện của bệnh lý như sỏi thận, sỏi mật… Giả thuyết này được nhiều người ủng hộ và được xem là khá hợp lý. Vì các viên sỏi trong cơ thể con người có thành phần chủ yếu là calci và khá cứng. 

Ngọc xá lợi có hình dạng và màu sắc khác với sỏi hình thành từ bệnh lý

Hình ảnh sỏi ở Người

Tuy nhiên, quan điểm này vẫn có phần không hợp lý vì sỏi trong cơ thể người không phải lúc nào cũng có hình tròn mà hình dạng khá đặc biệt. Hơn hết, chúng không hề có màu sắc lấp lánh như ngọc xá lợi có. Bên cạnh đó, có rất nhiều nhiều cao tăng Phật giáo đến khi mất dù không mắc các chứng bệnh về sỏi nhưng di thể của họ vẫn hình thành ngọc xá lợi.

Do môi trường khi hỏa táng

Trong quá trình hỏa táng, các tinh thể chủ yếu trong xương hoặc từ các bộ phận khác của con người sẽ được hình thành ngọc xá lợi nếu có điều kiện nhiệt độ thích hợp. Các nhà khoa học đã làm những thí nghiệm để theo dõi và phân tích quá trình tinh thể hóa xương đùi của những người được hỏa táng trong dải nhiệt độ từ 200 đến 1.600 °C trong các khoảng thời gian khác nhau. Kết quả là ngọc xá lợi bắt đầu xuất hiện từ khoảng nhiệt độ 600°C và chúng có nhiều hình dạng khác nhau như hình cầu, lục giác, hạt nhỏ và hình dạng không đều. Và nếu nhiệt độ lên tới 1.600 °C thì các hạt này bắt đầu tan chảy.

Ngọc xá lợi có thể hình thành trong quá trình hóa tảng nếu có điều kiện nhiệt độ thích hợp

Vì thế người ta kết luận rằng nếu có điều kiện nhiệt độ thích hợp, ngọc xá lợi có thể hình thành từ các tinh thể có trong xương. Đây được coi là một giải thuyết hợp lý nhất có chứng minh từ khoa học. Tuy nhiên, quan điểm này vẫn chưa giải thích phù hợp được trong nhiều trường hợp. Bởi vì trước khi xuất hiện công nghệ hỏa táng hiện đại như ngày nay, thi thể các vị cao tăng chỉ có thể hỏa táng bằng các vật liệu tự nhiên như củi. Và nhiệt độ lúc này không thể lên tới 600 °C nhưng người ta vẫn thu được rất nhiều xá lợi.

Do sự tôi luyện khi Thiền

Dẫn dắt chân khí khi tu luyện là nguyên nhân hình thành nên ngọc xá lợi

Ngoài những nguyên nhân kể trên, còn có 1 quan điểm khác về nguyên nhân hình thành nên ngọc xá lợi. Người ta cho rằng những viên ngọc này được tạo ra từ sự khổ luyện và tu hành của các vị cao tăng khi thiền. Họ có khả năng dẫn chân khí truyền đi khắp cơ thể với mức kiểm soát cao từ đó mà tạo ra ngọc xá lợi. Do vậy, nếu theo quan điểm này thì không nhất thiết các Phật giá mới có thể có ngọc xá lợi mà chúng ta cũng có thể có bằng cách tu luyện thiền đến mức độ cao.

Những ngôi chùa có Ngọc xá lợi ở Việt Nam

Ở Việt Nam cũng có những viên ngọc xá lợi do các cao tăng Phật giáo sau khi viên tịch hỏa táng hình thành. Thậm chí có cả những trường hợp đặc biệt như xá lợi toàn thân hay “trái tim xá lợi” vô cùng hiếm gặp được bảo vệ tại các ngôi chùa linh thiêng bậc nhất. Hiện nay do sự giao lưu văn hóa thế giới diễn ra, ngày càng nhiều Phật giáo ở các quốc gia khác nhau cũng cúng những viên ngọc xá lợi này để thể hiện lòng thành kính chung của giới.

Cổ tự Viên Đình tại Hà Nội

Có đến ngàn viên ngọc xá lợi Phật được đặt trong 30 bảo tháp tại đây

Cổ tự Viên Đình hay Tổ Đình Vĩnh Long tại Hà Nội là một trong những ngôi chùa nổi tiếng là nơi lưu giữ nhiều ngọc xá lợi Phật nhất tại Việt Nam. Ngôi chùa này là một trong những ngôi chùa lâu đời và được xây dựng từ năm 1831 của thế kỷ XVIII. Cổ tự Viên Đình đã trải qua 14 đời tổ. Nơi đây có đến 30 bảo tháp, cũng là nơi chứa cả ngàn viên ngọc xá lợi do nhiều trung tâm Phật giáo trên thế giới cúng thỉnh như: Thái Lan, Myanmar, Nepal…

Chùa Bái Đính vô cùng nổi tiếng tại Ninh Bình

Ngọc xá lợi được các cao tăng tại chùa Bái Đính rước lên điện Tam Thế

Chùa Bái Đính là kiến trúc về Phật giáo lớn nhất và cũng nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Ngôi chùa này đã có hơn 1000 năm lịch sử và đang tôn thờ 10 viên ngọc xá lợi Phật. Trong đó chùa Bái Đính được cung thỉnh 7 viên ngọc xá lợi Phật từ các sư thầy ở Thái lan gửi tặng. Ba viên còn lại chùa vinh dự nhận được từ Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan khi viếng thăm chùa ở trung tâm Phật giáo của Ấn Độ.

Chùa Quán Sứ nghinh rước ngọc xá lợi từ hội Phật giáo của các nước bạn

Ngọc xá lợi được đặt trong bảo tháp tại chùa Quán Sứ

Vào năm 1987, chùa Quán Sứ là ngôi chùa được chọn để nghinh rước ngọc xá lợi Phật. Số ngọc xá lợi này được cúng thỉnh từ các chư tăng tại hội Phật giáo Ấn độ. Những viên ngọc xá lợi quý báu này hiện đang được cung thờ tại gian chính điện của ngôi chùa. Gần đây, chùa Quán Sứ một lần nữa vinh dự được cung nghênh 7 viên ngọc xá lợi Phật từ chuyến viếng thăm chính thức Liên bang Myanmar của Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam.

Toàn thân xá lợi của thiền sư Vũ Khắc Minh được thờ tại chùa Đậu

Nhục thân bất toại của hai vị thiền sư tại Chùa Đậu (tượng đã được phục chế)

Đây là một trường hợp xá lợi vô cùng nổi tiếng tại Việt Nam khi nhục thân của hai nhà sư Vũ Khắc Minh và Vũ Khắc Trường đã tu ở chùa vào khoảng thế kỷ 17 đều toàn thân xá lợi. Hai vị thiền sư đều viên tịch trong tư thế đang thiền, để lại xá lợi toàn thân và tồn tại như một truyền thuyết linh thiêng của Phật giáo Việt Nam.

Trái tim xá lợi quả cảm của hòa thượng Thích Quảng Đức  

Năm 1963 đã xảy ra một sự kiện chấn động cả thế giới về vị hoàng thượng với tấm lòng vô cùng cao cả của Việt Nam. Để chống lại chính sách tàn bạo của Mỹ Diệm khi đàn áp Phật giáo Việt Nam, hòa thượng Thích Quảng Đức cất lên tiếng nói phản đối chính sách vô lý này bằng cách tự thiêu tại ngã tư đường Lê Văn Duyệt và Phan Đình Phùng, Sài Gòn. 

“Trái tim xá lợi” của vị Bồ tát Thích Quảng Đức tượng trưng cho lòng từ bi đã chấn động cả thế giới

Sau hành động quả cảm này, thi hài của ông được hỏa táng nhưng một điều kỳ diệu đã xảy ra dưới sự chứng kiến của 100 đệ tử Phật giáo. Thân thể của ông được hỏa táng hoàn toàn nhưng trái tim của ông không hề bị đốt cháy mà vẫn còn nguyên vẹn, trở thành một viên xá lợi lớn. Chính vì hành động tự thiêu và tấm lòng từ bi của hòa thượng Thích Quảng Đức, giới Phật tử đã suy tôn ông là một vị Bồ tát. Hiện nay, “Trái tim xá lợi” của ngài được thỉnh về chùa Xá Lợi, sau đó được chuyển về tôn thờ tại Việt Nam Quốc Tự.

Hy vọng bài viết đem đến cho quý độc giả nhiều thông tin bổ ích, bạn cần thiết kế nhà thờ họ hoặc các công trình kiến trúc tâm linh có thể liên hệ với chúng tôi theo số điện thoại 0977. 703. 776 các kiến trúc sư của chúng tôi sẽ giúp bạn có những không gian hoàn hảo nhất.