Tết Đoan Ngọ cúng gì ?
Tết Đoan Ngọ hay còn được biết tới với các tên gọi quen thuộc như tết diệt sâu bọ, tết đoan Dương,…thường rơi vào ngày 5/5 âm lịch hằng năm. Đây là một trong những tết, dịp lễ lớn & rất quan trọng trong năm của người VN. Vào những ngày này, mỗi gia đình sẽ sắm lễ cúng tổ tiên ông bà để cầu mong cho một mùa làm ăn mới mưa thuận gió hòa mùa màng bộ thu. Vậy, Tết Đoan Ngọ cần cúng gì cho đúng? hay cách sắm mâm cơm như thế nào để đúng nhất?
Tết Đoan Ngọ là ngày gì?
Ở VN, Tết Đoan Ngọ hay còn đc biết tới với cái tên tết diệt sâu bọ là ngày lễ lớn đc tổ chức vào ngày 5/ 5 âm lịch. Đây là thời điểm vừa kết thúc vụ mùa lúa Chiêm, & chuẩn bị bước vào đầu vụ mùa mới. Vào ngày này, người dân sẽ thường soạn sửa đồ thờ cúng & làm các mâm lễ cúng để dâng nên ông bà tổ tiên, dâng nên trời đất để tạ ơn trời đất, tổ tiên, cùng nhau ăn mừng mùa vụ cũ đồng thời cầu mong cho mùa vụ mới được bội thu.
Theo truyền thuyết của ông cha ta, vụ mùa năm ấy trúng lớn, cây trái xum xuê quả, lúa chín vàng khắp cánh đồng, khi người nông dân đang ăn mừng vì trúng mùa thì sâu bọ năm ấy ở nơi đâu kéo tới dày đặc ăn mất cây trái, các loại cây trồng của nhân dân.
Khi mọi người còn đang nhức đầu không biết lên làm cách nào để giải quyết nạn sâu bọ này thì xuất hiện một ông lão đi từ phương xa tới tự xưng là Đôi Truân. Ông đã chỉ cho dân chúng một cách để diệt sâu bọ là mỗi nhà sắm một mâm cơm cúng gồm bánh tro, các loại trái cây rồi cúng.
Ông lão còn dặn dò thêm: Sâu bọ vào những ngày cuối mùa thường rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày 5/5 này chỉ cần làm theo những gì ta dặn thì ắt sẽ trị được chúng. Dân chúng vô cùng biết ơn ông. Để tưởng nhớ công lao của ông, dân chúng đặt cho ngày này là ngày “Tết diệt sâu bọ”, hay “Tết Đoan Ngọ ” vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.
✅✅✅ Xem thêm: Ngày lễ phật đản là ngày gì?
Cúng Tết Đoan Ngọ vào thời gian nào?
nếu như Tết Nguyên Đán là ngày Tết khởi đầu cho 1 năm mới thì Tết Đoan Ngọ là ngày Tết khởi đầu cho một vụ mùa mới. Ngày 5/5 âm lịch là lúc chuyển mùa, các loại côn trùng, sâu bọ cũng được dịp phát triển gây bệnh cho tất cả những người, vật nuôi & cây cối. Trong ngày này, người Việt xưa thường cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu mà khỏi bị sâu bọ phá hoại. Vậy Tết Đoan Ngọ cúng gì & cúng vào thời gian nào?
Theo dòng chảy thời gian, sự thay đổi của cuộc sống, ngày nay Tết Đoan Ngọ ko chỉ mang những ý nghĩa như trên mà Tết Đoan Ngọ còn là thời điểm để mọi cá nhân có dịp sum họp gia đình, cùng nhau xua đuổi những điều đen đủi, xua đuổi bệnh tật (những loại sâu bọ, giun sán ký sinh trong cơ thể gây bệnh…).
Vào ngày này, người dân thường chuẩn bị vật cúng Tết Đoan Ngọ từ lúc sáng sớm. Đoan mang ý nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11h -13h. bởi vậy, thời gian cúng Tết Đoan Ngọ còn là chuẩn nhất là từ 11h – 13h.
thế nhưng, theo sự thay đổi của cuộc sống hiện đại, nhiều phong tục đã được tinh giản đi, & cúng Tết Đoan Ngọ vào khi nào cũng ko còn quá quan trọng. vì vậy việc cúng vào bao giờ sẽ thường được gia đình xếp đặt sao cho phù hợp với thời gian sinh hoạt.
✅✅✅ Xem thêm: Nên thắp hương vào thời gian nào?
Cách sắm mâm cơm cúng Tết Đoan Ngọ
“Tháng tư đong đậu nấu chè
Ẳn Tết Đoan Ngọ trở về tháng năm”
Thông thường Tết Đoan Ngọ , các gia đình chỉ sắm mâm cỗ cúng trên bàn thờ gia tiên. thế nhưng để chuẩn phong tục thì lên sắp cả mâm cúng ngoài trời để cảm tạ trời đất. Mâm cúng ngoài trời gồm có.
– Hương, hoa,
– Vàng mã ( không dùng tiền âm phủ cho lễ cúng ngoài trời)
– Nước, rượu nếp,
– Các loài hoa quả,
– Bánh tro, bánh ú, cơm rượu nếp,
– Xôi, chè
Đây là những lễ vật để dâng lên ông bà, tổ tiên, dâng nên thổ thần, đất đai viên trạch để cầu cho mưa gió thuận hòa, cầu cho cây trái nhiều quả, mùa màng bội thu.
Tuy vậy có nhiều vùng miền có phong túc khác nhau và cách cúng cũng khác nhau nhưng phần lớn mâm cúng ngày lễ diệu sâu bọ ngoài trời sẽ có các lễ vật như sau: hương, hoa, vàng mã, nước, rượu nếp.
Tết Đoan Ngọ ở miền Bắc
Ở mỗi vùng, mỗi miền sẽ có những phong tục, tập quán khác nhau. Vậy người ở khu vực miền bắc thì Tết Đoan Ngọ cúng gì?
Vào ngày Tết Đoan Ngọ , những người dân khu vực miền bắc cần có quả dưa hấu đỏ trên mâm lễ cúng và các loại hoa củ như trái mận, đào, vải, chôm chôm, xoài, dưa hấu… Ngoài ra còn có 1 số loại bánh do người dân tự làm như bánh gio, bánh giò, bánh dậm, xôi chè đậu đen.
✅✅✅ Xem thêm: Nên cúng giao thừa trong nhà trước hay ngoài nhà trước
Tết Đoan Ngọ ở miền trung bộ
Người miền trung thương cúng món chè ke, và thịt vịt. Người miền trung quan niệm từ ngày 5/5, vịt sẽ vào mùa, những con vịt béo hơn, thịt ngon và không có còn mùi hôi. Vào ngày Tết Đoan Ngọ nếu ăn thịt vịt, thịt vịt mát khi ăn vào sẽ làm cơ thể mát cả năm.
Món chè kê là món chè truyền thống là một trong món ăn đặc sắc không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ của người miền trung.
Một vài gia đình có thể nấu thêm các món chè khác để thêm phần sinh động nhưng trên mâm cũng vẫn phải bắt buộc có món chè kê.
Ngoài ra, tại 1 số vùng ở miền trung, nhà nào có trồng cây thì chủ nhà sẽ cho trẻ nhỏ vào tận vườn hái ăn. Việc trẻ nhỏ vào ăn trái cây, hoa quả tại vườn trong nhà cũng là 1 nét đẹp riêng trong ngày Tết Đoan Ngọ của người dân miền trung.
✅✅✅ Xem thêm: Cách khấn cô hồn tháng 7
Tết Đoan Ngọ ở miền nam
Người miền nam vào ngày Tết Đoan Ngọ thì có món bánh ú, bánh tro, món chè trôi nước, xôi gấc. bên cạnh đó mâm cúng của họ còn có thêm các món như là gỏi, gà luộc, rượu nếp, cơm rượu… Sau khi cúng xong, họ sẽ tập trung ăn uống cùng nhau.
Món cơm rượu được nấu thành cơm rồi đem ngâm cùng với men,… Lúc ăn món này sẽ có một độ cồn nhất định có thể say, có mùi hương thơm của lúa nếp. Mùi say của men nhưng hầu như ai cũng có thể ăn món này.
Người miền nam quan niệm rằng cơm rượu nếp làm cho hệ tiêu hóa được lọc đi những chất dư thừa trong đường ruột đem lại sực khỏe cho người dùng
